این اثر توسط آقای دکتر علیرضا اسعدی در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی در ۲۰۴ ص رقعی نگارش یافته است و در سال ۱۳۹۵ به زیور طبع آراسته شده است.
موجود در فلسفه به مجرد و مادی تقسیم می‌شود. مجرد، موجودى است که ویژگی‌هاى امور مادى را ندارد. به نظر اغلب فلاسفه یکی از ویژگی‌های امور مادی و جسمانی حرکت است؛ از‌این‌رو عالم ماده آمیخته ای از قوه و فعل است و این قوا و استعدادها به تدریج به فعلیت تبدیل می‌شوند و شیء مادی تغییر می‌کند. بنابر این، چون موجود مجرد در مقابل موجود مادی است، باور رائج در فلسفه این است که در مجردات هیچ گونه حرکتی راه ندارد؛ از‌این‌رو در تقسیمی دیگر موجود به ثابت و متغیر تقسیم می‌شود. مجرد از ثبات برخوردار است بر خلاف مادی که متغیر است.
از سوی دیگر یکی از مهم ترین مباحث فلسفی که از دیر باز مورد توجه بوده، نفس است، که در ادیان و از جمله دین اسلام نیز به معرفت آن اهتمام زیادی داده شده است. در میان مباحث نفس‌شناسی، پرسش مهم این است که اگر به باور فیلسوفان، نفس انسانی مجرد است، با توجه به آنکه مجرد از ثبات و فعلیت برخوردار است چگونه حرکت و تغیر نفس قابل تبیین است. این پرسش وقتی جدی تر مطرح می‌شود که انسان در عالم برزخ و آخرت نیز بر اساس برخی آیات و روایات از نوعی تکامل یا تجدد احوال برخوردار است. اگر در این دنیا نفس مجرد انسان همراه با بدن مادی است و بدن به نوعی برای تکامل آن نقش اعدادی دارد اما در برزخ و آخرت، دیگر سخن از بدن مادی در کار نیست؛ از‌این‌رو پرسش چگونگی تبیین حرکت نفس انسانی با قوت بیشتری در مورد تکامل، تغیر و حرکت در برزخ و آخرت مطرح می‌شود.
این تحقیق در پی آن است که به بررسی چگونگی سازگاری تجرد نفس با تغیر آن بپردازد و در صورت امکان تبیینی معقول از سازگاری به دست دهد، تبیینی که به بسیاری از پرسش‌های موجود در باره تعالیم دینی در باب تکامل نفس پاسخ خواهد داد. ارائه چنین تبیینی نیازمند بررسی آراء و نظریات پیرامون این موضوع و نیز بررسی آیات و روایات است. آیا به راستی برای تبیین تغیر نفس باید از مبنای اغلب فیلسوفان مبنی بر ثبات مجرد و انحصار حرکت به مادیات دست کشید یا آنکه به گونه ای دیگر نیز می‌توان در مجردی هم چون نفس حرکت و تکامل را پذیرفت.
این نوشتار در پنج فصل سامان یافته است. فصل نخست صورتبندی مسئله ناسازگاری تجرد نفس با حرکت تکاملی آن است. از فصل دوم به بعد در هر یک از فصول به ترتیب یکی از تبیین‌های ارائه شده در مورد چگونگی سازگاری تجرد نفس با حرکت آن گزارش و بررسی شده است. فصل دوم به تبیین سازگاری با پذیرش نظریه ثبات نفس و حرکت در اعراض، فصل سوم به تبیین سازگاری با پذیرش نظریه حرکت جوهری، فصل چهارم به تبیین سازگاری با نفی تجرد تام از نفس و آخرین فصل به بررسی تیبین سازگاری با پذیرش حرکت در مجردات پرداخته است
با عرض پوزش، سایت در حال بروزرسانی می باشد.
