مشخصات: سیدمحمد اکبریان استادیار پژوهشی و عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ فلسفه و کلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. مدارج علمی حوزوی: اخذ مدرک پایان سطح 3 و شرکت در درس خارج فقه و اصول بیش از 5 سال در محضر آیات عظام لنکرانی، صالحی مازندرانی، جوادی آملی و صادق آملی لاریجانی. دانشگاهی: کارشناسی دانشگاه تهران؛ کارشناسی ارشد فلسفه اسلامی دانشگاه تربیت مدرس و دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه قم. سوابق پژوهشی همکاری علمی و پژوهشی با معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی به مدت 18 سال، مؤسسه پژوهشی امام خمینی (ره) 2 سال و عضو هیئت علمی و استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشکده فلسفه و کلام 7 سال. در طی این مدت مقالات متعددی نگارش، یا ارزیابی شده و با عنوان و نام مراکز علمی مذکور چاپ و یا در دست انتشار است. مدیریت مرکز پاسخ به سؤالات دینی دفتر تبلیغات اسلامی به مدت 3 سال و مدیر گروه پاسخگویی مکتوب و اینترنت به مدت 3 سال (سایت پاسخگو) و شرکت در پاسخگویی در وبلاگها، سایتها، تالارهای گفتمان و چترومها. کتابها 1. عرفان شیعی، بررسی آراء عرفانی سیدحیدر آملی 2. پرسشها و پاسخهای برگزیده، ویژۀ رمضان (گروهی) 3. پرسشها و پاسخهای برگزیده، ویژۀ محرم (گروهی) 4. معجم بحارالانوار، تألیف گروهی 5. پرسمان محرم، تألیف مقالات 1. «سیری در آراء سیدحیدر آملی»، ویژهنامه کنگرۀ سیدحیدر آملی. 2. «بررسی تحلیلی مبانی و نتایج دیدگاه رابطۀ ضروری معرفت و عمل اخلاقی»، فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر. 3. «نظریۀ ایمان در رفع شکاف معرفت و عمل»، مجله علمی و پژوهشی پژوهشنامه اخلاق. 4. «نظریۀ یقین و مسئلۀ شکاف معرفت و عمل»، مجله علمی و پژوهشی پژوهشهای اخلاقی دانشگاه قم. 5. «مقدّرات شب قدر و اختیار انسان»، مجلۀ رهتوشه راهیان نور، ویژه رمضان سال 1392. 6. «خلافت الهی انسان و مسئلۀ نفس»، مجموعه مقالات نفس و بدن، شماره 7 . 7. «نقش اعتکاف در توسعه معنویت، خلوت انس (اعتکاف از دیدگاه اسلام)». سابقه تبلیغی در ایام ماه مبارک رمضان و محرم و مناسبتهای مختلف به مدت نزدیک به 20 سال. عنوان طرح پژوهشی: نقد نظریۀ عقلانیت و معنویت نظریه معنویت و عقلانیت از طرف آقای ملکیان تلاش دارد که میان معنویت و عقلانیت به عنوان دو عامل مهم و اصلی در تعیین و جهتدهی اندیشه، عمل و گفتار انسانها پیوند دهد. این نظریه بر آن است که زندگی آرمانی و اصیل انسان در جهان معاصر تنها در پیوند میان معنویت و عقلانیت میسر است و راهی جز این وجود ندارد و با هدف کاهش رنج بشری که مهم ترین مسئله انسانها دانستهشده طرحریزی شده است. این نظریه مدعی است نقشی سنتی دین در گذشته که ایجاد آرامش، امید و کاهش رنج بشری بوده تنها از طریق معنویت میتواند برآورده شود و دین در جهان معاصر دیگر نمی تواند نقش تاریخی خود را ایفا کند؛ بنابراین معنویت تنها راه برآوردن نیاز اصلی و ضروری انسان عصر جدید است و چون معنویت مورد نظر باید با مدرنتیه نیز به عنوان جزء لاینفک از زندگی انسان جدید سازگار باشد و عقلانیت نیز مؤلّفه اصلی مدرنتیه است، پس راهی نیست جز این که با عقلانیت سازگار باشد تا بتواند نیاز مذکور را برآورده سازد و نظریه پیوند عقلانیت و معنویت از همین جا شکل می گیرد. اگرچه نظریه معنویت با رویکرد به نقش دین اتخاذ میشود، اما جدا از آن و متمایز با آن تعریف میشود و چون معنویت مورد نظر همراه با عقلانیت تلقی شده و عقلانیت مغایر با دین تعریف شده، معنویت نیز در تقابل و تضاد با دین سنتی دانسته شده است؛ بنابراین نظریه مذکور بر آن است که انسان برای حل مشکل اساسی خود و دستیابی به زندگی اصیل و آرمانی باید به معنویت فارغ از دین روی آورد. این پروژه تفسیرهای خاصی از عقلانیت، معنویت، تدین، ایمان، زندگی اصیل و آرمانی و برخی مفاهیم مرتبط با آنها ارائه داده و دارای پیشفرضهای خاصی در این حوزه هاست. همچنین دارای مبانی و انگارههای خاصی در حوزه معرفت شناسی، خداشناسی، دین شناسی و بهطورخاص در انسان شناسی است. در پروژه حاضر نظریه از چند جهت نقد و بررسی میشود: اول: بررسی استناد و روایی تعریف و تفسیر خاص آن از عقلانیت، معنویت و دین و مقایسه آن با رویکردهای دیگری که در تفسیر عقلانیت و معنویت وجود دارد. دوم: بررسی ساختار و انسجام اجزای درونی نظریه و نقد انسجام درونی آن. سوم: نقد و بررسی پیشفرضها و مبانی آن. چهارم: نقد و بررسی لوازم و نتایج نظریه. پنجم بررسی رابطه نظریه معنویت و عقلانیت با دین و آموزههای آن و نقد برون دینی و درون دینی ارتباط نظریه با دین.
آدرس: قم - میدان شهدا - خیابان معلم پژوهشگده فلسفه و کلام تلفن: 371160 - 025 داخلی 1388 ایمیل: phil.theo@isca.ac.ir